Ποιο είναι το χρονικό σημείο έναρξης της επταετούς παρατάσεως της αδείας λειτουργίας κληρονομικού φαρμακείου, λόγω υπάρξεως δικαιούχου της αδείας τέκνου, το οποίο σπουδάζει την Φαρμακευτική ;
Ερμηνεία της διατάξεως του β΄ εδαφίου της παρ. 6 του άρθρου 11 ν. 5607/1932.
Διατάξεις φαρμακευτικής νομοθεσίας : Άρθρο 5 παρ. 2 α. ν. 517/198, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρου 20 ν. 1666/1986, Άρθρο 11 παρ. 6 εδάφιο β΄ ν. 5607/1932, όπως ισχύει σήμερα μετά την αντικατάσταση του από το άρθρο 35 παρ. 6 του ν. 1316/1983.
Βιβλιογραφία: Π. Καπώνη: Επίτομος Φαρμακευτική Νομοθεσία, Αθήνα 2003, εκδόσεις «Φαρμακευτικός Κόσμος», σελ. 223-230.

Σύμφωνα με τις παραπάνω διατάξεις και τη σχετική βιβλιογραφία, η Δημόσια Διοίκηση οφείλει να εγκρίνει παράταση άδειας λειτουργίας κληρονομικού φαρμακείου, για χρονικό διάστημα επτά (7) ετών μετά την λήξη της αδείας των πέντε (ετών), στην περίπτωση που δικαιούχος της άδειας είναι τέκνο που σπουδάζει την φαρμακευτική. Η άδεια χορηγείται από τον οικείο Νομάρχη, στα πλαίσια της αποκλειστικής του αρμοδιότητος και η απόφαση του, έχει τον χαρακτήρα ατομικής διοικητικής πράξεως.
Συγκεκριμένα :
1. Κατά τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 2 του ΑΝ. 517/1969 όπως αυτή αντικαταστάθηκε από το άρθρο 20 ν. 1666/1986 : «2. Η σύζυγος που εξακολουθεί να είναι χήρα και τα ανήλικα τέκνα του αποθανόντος φαρμακοποιού, που έχουν σε νόμιμη λειτουργία φαρμακείο και που καλούνται σύμφωνα με τη νόμιμη τάξη στην κληρονομία αυτού, μπορούν να διατηρήσουν το φαρμακείο αυτό σε λειτουργία με υπεύθυνο επιστήμονα φαρμακοποιό, η μεν χήρα επί μια πενταετία, τα δε τέκνα μέχρι τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους. Εάν παρέλθει η πενταετία στην περίπτωση της χήρας και μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας, στην περίπτωση των ανήλικων τέκνων, χάνεται οριστικά το αντίστοιχο δικαίωμα και κλείεται το φαρμακείο, ληγούσης αυτοδίκαια της ισχύος της σχετικής αδείας.»
2.- Κατά το άρθρο 11 παρ. 6 του Ν. 5607/1932 όπως αυτό ισχύει μετά την αντικατάσταση του από το άρθρο 35 παρ. 6 Ν. 1316/1983 :«6. Αν ο αδειούχος φαρμακοποιός έχει συμπληρώσει τα 35 χρόνια με φαρμακείο ή φαρμακαποθήκη και το 65ο έτος της ηλικίας του και έχει παιδί που σπουδάζει στην φαρμακευτική, παίρνει παράταση της άδειας, μέχρι 7 χρόνια, στα οποία το φαρμακείοή η φαρμακαποθήκη θα λειτουργεί με άλλο υπεύθυνο φαρμακοποιό, εφόσον πληρούνται οι προδιαγραφές της ισχύουσας νομοθεσίας.Η ίδια παράταση μέχρι 7 χρόνια μετά τη λήξη της άδειας, δίνεται και σε κληρονομικό φαρμακείο, αν νόμιμος κληρονόμος σπουδάζει στην φαρμακευτική.»
3. Με αφορμή μιας γνωμοδοτήσεως της Φαρμακευτικής Γνωμοδοτικής Επιτροπής που προβλέπεται από το άρθρο 10 του ν. 1963/91, που αποφάνθηκε ότι η υπέρ του δικαιούχου τέκνου αποθανόντος φαρμακοποιού που σπουδάζει την φαρμακευτική, λήγει έπειτα από 7 χρόνια, λαμβάνοντας ως αφετηρία ενάρξεως της, το χρόνο της εγγραφής του προσφεύγοντα σε Φαρμακευτική Σχολή ενός Πανεπιστημίου και από τις αναφερθείσες διατάξεις ανωτέρω της φαρμακευτικής νομοθεσίας, αλλά και από την πάγια νομολογία του Σ. τ. Ε. εκθέτουμε τις κατωτέρω νομικές ερμηνευτικές σκέψεις :
4. Με βάση την παραπάνω αφορμή και το αντίστοιχο σκεπτικό διοικητικών πράξεων, ανέκυψε ερμηνευτικό θέμα, ως προς την αφετηρία έναρξης της 7ετούς παρατάσεως της λειτουργίας του κληρονομικού φαρμακείου κατά το άρθρο 11 παρ. 6β΄ του ν. 5607/32 ή για την ταυτότητα του νομικού λόγου, για το ποιο είναι το χρονικό σημείο της αυτοδίκαιης λήξης της σχετικής αδείας και ταυτόχρονα της ενάρξεως της επταετούς παράτασης λειτουργίας του κληρονομικού φαρμακείου.
5. Κατά ένα διοικητικό όργανο αφετηρία είναι η ημερομηνία ενηλικιώσεως του σπουδάζοντος τέκνου, ενώ κατ΄ άλλο δεύτερο διοικητικό όργανο, η ημερομηνία εγγραφής του στο οικείο πανεπιστημιακό ίδρυμα.
6. Το κομβικό ερμηνευτικό σημείο κατά τον συνδυασμό των αναφερθέντων διατάξεων της Φαρμακευτικής Νομοθεσίας είναι η φράση «μετά τη λήξη της άδειας», αφού στον δικαιούχο της αδείας, δημιουργήθηκε εύλογα η πεποίθηση ότι, σύμφωνα με τον ν. 1316/83 (35 παρ. 6) θα συνέχιζε την λειτουργία του φαρμακείου του αποθανόντος γονέως του.
7. Η ερμηνεία στη περίπτωση των διατάξεων της φαρμακευτικής νομοθεσίας, ως τιθεμένων κανόνων δημοσίας τάξεως δηλ. που αφορούν το δημόσιο συμφέρον, δεν μπορεί παρά να είναι συσταλτική, πέρα από το γεγονός ότι ρητά ρυθμίζει ο νομοθέτης τη λήξη της αδείας. Αυτό δέχεται και το Σ. τ. Ε (1925/86) «και τούτο γιατί η κρίσιμη διάταξη, που είναι στενώς ερμηνευτέα, ως παρέχουσα ευεργέτημα, σκοπεί στην κατά χρόνο μόνον επέκταση της ήδη παρεχομένης προς την οικογένειαν του θανόντος φαρμακοποιού προστασίαν».
8. Για την ακολουθούμενη ερμηνεία θα λάβουμε υπ΄ όψη μας, υποβοηθητικά, τόσο σχετικές Γνωμοδοτήσεις του Ν. Σ. Κ., αλλά κυρίως τις σχετικές αποφάσεις του Σ. τ. Ε. και ιδίως την 1925/86, κατά τις οποίες «Η άδεια λειτουργίας είναι κληρονομική, μεταβιβαζομένη εις τους νομίμους κληρονόμους και τους εν τω νόμω τιθέμενους περιορισμούς» (ΣτΕ 392/37 & 630/49), «...η διάταξη του εδ. 2 της παρ. 6 του άρθρου 35 ν.1316/83 αποβλέπει όχι μόνο στη διευκόλυνση περατώσεως του σπουδάζοντος στη φαρμακευτική τέκνου, αλλά ειδικά επί αρρένων τέκνων, προκειμένου να δυνηθούν ταύτα να λάβουν κατόπιν εξετάσεων την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος του φαρμακοποιού και στη συνέχεια να εκπληρώσουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις» (306/87 γνωμ. ΝΑ ΥΥΠ).
9. Η άδεια λειτουργίας του κληρονομικού φαρμακείου είναι ενιαία, και αυτό προκύπτει από την ίδια την γραμματική διατύπωση του νόμου.
10. Η ερμηνεία της φράσεως «μετά τη λήξη της άδειας», κατά την συσταλτική της έννοια, σημαίνει το μετά τα πέρας της πενταετίας, χρονικό σημείο κατά το οποίο λήγει, (λόγω απώλειας του δικαιώματος του /της χήρας) η κοινωνία των κληρονόμων, αν και θα δύναται κανείς, κατά διασταλτική ερμηνεία να θεωρήσει ως «λήξη», την ημερομηνία κατά την οποία συμπληρώνει το 18ο έτος της ηλικίας του το μικρότερο ανήλικο τέκνο.
11. Τέλος, η συνολική διάρκεια της αδείας, ανέρχεται σε 12 έτη, εφ΄ όσον κατά τη διάρκεια λειτουργίας του κληρονομικού φαρμακείου υπάρχει νόμιμος κληρονόμος (τέκνο), το οποίο σπουδάζει την φαρμακευτική.Με βάση όλα τα παραπάνω, προκύπτουν τα εξής νομικάσυμπεράσματα :
1) Η άδεια λειτουργίας κληρονομικού φαρμακείου κληρονομείται και οι διατάξεις υπέρ των νομίμων κληρονόμων (επιζώντος συζύγου και ανηλίκων τέκνων) του θανόντος αδειούχου φαρμακοποιού τέθηκαν προς ενιαία προστασία της οικογενείας του. 2) Ο χρόνος λήξεως της ως άνω αδείας επέρχεται παγίως με την λήξη της πενταετίας από την ημερομηνία θανάτου του αδειούχου φαρμακοποιού, επιφυλασσομένων των παρατάσεων της αδείας αυτής λόγω ενηλικιώσεων καθ΄ εκάστου των ανηλίκων τέκνων. 3) Η διάταξη του άρθρου 11 παρ. 6β΄ του ν. 5607/32, όπως αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 35 παρ. 6 του ν. 1316/83, παρέχει ευεργέτημα και σκοπεί στην κατά χρόνο μόνον επέκταση της ήδη παρεχομένης προς την οικογένεια του θανόντος φαρμακοποιού προστασία, και με την προϋπόθεση ότι το δικαιούμενο της αδείας τέκνο σπουδάζει την φαρμακευτική εντός του χρόνου λειτουργίας του κληρονομικού φαρμακείου. 4) Οι τυχόν διατυπωθείσες ερμηνευτικές προσεγγίσεις περί ενάρξεως της χρονικής διάρκειας ακόμη επτά (7) λειτουργίας του κληρονομικού φαρμακείου, στην περίπτωση που τέκνο σπουδάζει την φαρμακευτική, είτε α) από του θανάτου του φαρμακοποιού, είτε β) από της εγγραφής του δικαιούχου φοιτητή στο πανεπιστημιακό ίδρυμα, δεν ευρίσκουν έρεισμα στον νόμο, ούτε κατά τη γραμματική ερμηνεία, ούτε κατ΄ αναλογία, διότι καταργούν στην πράξη, στην 1η περίπτωση τον σκοπό για τον οποίον τέθηκαν δηλαδή επ΄ ωφελεία των κληρονόμων και στη 2η λόγω μη στήριξης τους σε καμία διάταξη του νόμου.