Ο έρπης ζωστήρας είναι η πιο κοινή λοίμωξη του νευρικού συστήματος. Ονομάζεται έτσι γιατί η πιο συνηθισμένη του μορφή εμφανίζεται με τη μορφή φυσαλιδώδους εξανθήματος που «ζώνει» τη μία πλευρά του σώματος.
Βασική προϋπόθεση για να εμφανίσει κάποιος έρπητα ζωστήρα είναι να έχει νοσήσει από ανεμοβλογιά, διότι ο ίδιος ο ιός που προκαλεί την ανεμοβλογιά, προκαλεί και τον έρπητα ζωστήρα. Ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση σε ορισμένα νευρικά κύτταρα του σώματος και όταν βρει την ευκαιρία, επανενεργοποιείται προκαλώντας τον έρπητα ζωστήρα. Η πιθανότητα ενός ανοσολογικά επαρκούς ατόμου να εμφανίσει έρπητα ζωστήρα κατά τη διάρκεια της ζωής του κυμαίνεται από 10-25%.
Ο αφόρητος πόνος του έρπητα ζωστήρα
Ο έρπης ζωστήρ συχνά συνοδεύεται από εξουθενωτικό άλγος, το οποίο μπορεί να επιμένει για πολλούς μήνες ή ακόμα και χρόνια, μετά την ίαση του εξανθήματος. Το έναυσμα που προκαλεί την ενεργοποίηση του ιού, τον κάνει να «ξυπνήσει» και να δημιουργήσει προβλήματα σε φυσιολογικά και υγιή άτομα, δεν είναι ξεκάθαρο. Πιθανώς υπάρχει μια προσωρινή αδυναμία του οργανισμού να καταπολεμήσει τη νόσο. Έτσι επιτρέπει στον ιό να αρχίσει να αναπαράγεται και να μετακινείται δια μέσου των νευρικών ινών προς το δέρμα και εκεί εμφανίζεται ο έρπης ζωστήρας,.
Ο έρπης ζωστήρ εμφανίζεται συνήθως μετά τα 50
Το γεγονός ότι η νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε ανθρώπους μεγαλύτερους των 50 ετών υποστηρίζει αυτήν την άποψη, διότι η ανοσολογική «άμυνα» παρατηρείται ότι είναι ασθενέστερη σε μεγάλες ηλικίες. Την εμφάνιση του έρπητα ζωστήρα μπορεί επίσης να πυροδοτήσουν και άλλοι παράγοντες, όπως κάποιος τραυματισμός ή και πιθανό stress. Καθώς ο μέσος όρος ηλικίας του πληθυσμού αυξάνεται, είναι αναμενόμενο ότι η συχνότητα του έρπητα ζωστήρα τα προσεχή χρόνια θα αυξηθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι αναφέρονται 5.200.000 περιστατικά έρπητα ζωστήρα παγκοσμίως κάθε χρόνο.
Χρόνια νοσήματα και έρπης ζωηστήρα
Μερικοί ασθενείς με χρόνια νοσήματα είναι επίσης πιθανόν να παρουσιάσουν σοβαρές μορφές έρπητα ζωστήρα, λόγω της ανοσοκαταστολής από τη χρόνια πάθηση. Στα άτομα αυτά περιλαμβάνονται ασθενείς με καρκίνο, λευχαιμία ή λέμφωμα, ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολίες, ασθενείς με AIDS, μεταμοσχευμένοι κ.ά.
Τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα
Τα πρώτα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα είναι έντονος καυστικός πόνος που συνοδεύεται από εξαιρετική ευαισθησία σε περιοχή του δέρματος. Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα και πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος. Ο πόνος μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο, γιατί σπανίως υπάρχει εξάνθημα χωρίς πόνο. Πολλές φορές, ιδίως σε ηλικιωμένους, ο πόνος είναι σοβαρός και αρκετά βασανιστικός, ώστε να απαιτείται ειδική αναλγητική θεραπεία.
Η μεθερπητική νευραλγία
Ένα δυσάρεστο επακόλουθο του έρπητα ζωστήρα είναι η εμφάνιση της μεθερπητικής νευραλγίας. Όπως φανερώνει το όνομά της, είναι έντονος πόνος που επιμένει περισσότερο από έναν μήνα μετά την εξάλειψη του εξανθήματος. Πολλές φορές το υπερκείμενο δέρμα είναι τόσο ευαίσθητο, που ακόμα και η επαφή με τα ρούχα είναι ανυπόφορη. Μπορεί να ταλαιπωρεί τον ασθενή για πολύ καιρό, ακόμα και για χρόνια. Η μεθερπητική νευραλγία δεν θεραπεύεται εύκολα, αλλά υπάρχουν πλέον αρκετοί τρόποι ελέγχου του πόνου.
Η θεραπεία του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγία
Η θεραπεία του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγίας αποτελείται από:
αναλγητικά για τον πόνο, αντισταμινικά για τον κνησμό (φαγούρα), αντιβιοτικά για τις δευτεροπαθείς λοιμώξεις, αντιϊκά για θεραπεία.
Ανδρέας Κατσάμπας
Καθηγητής Δερματολογίας,
διευθυντής Νοσοκομείου «Ανδρέας Συγγρός»
Πηγή healthview.