Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 1με 2 στα 10 παιδιά είναι παχύσαρκα.
Κρίσιμες περίοδοι για την εκδήλωση της παιδικής παχυσαρκίας κρίνονται:
1) όταν ακόμη το μωρό βρίσκεται στην κοιλιά της μαμάς. Οι διατροφικές συνήθειες της μητέρας πριν από τη σύλληψη, αλλά και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης επηρεάζουν το βάρος του νεογνού.
2) η ηλικία των 6-7 χρόνων, όπου η αύξηση των λιποκυττάρων είναι ταχεία και
3) η περίοδος της εφηβείας, κατά την οποία οι ορμονικές μεταβολές συμβάλλουν στην αύξηση των λιποκυττάρων και στην ανακατανομή του λίπους.
Δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ)= <βάρος(kgr)/ ύψος2(m)>
Ο δείκτης μάζας σώματος αποτελεί αξιόπιστο κριτήριο για τον διαχωρισμό υπέρβαρου - παχύσαρκου παιδιού.
Αιτίες παιδικής παχυσαρκίας
1)Γενετικά καθοριζόμενοι παράγοντες
Κληρονομικότητα: Παχύσαρκος ή παχύσαρκοι γονείς αυξάνουν κατά πολύ την πιθανότητα κάποιο από τα παιδιά τους να γεννηθεί με προδιάθεση παχυσαρκίας.
2)Καλή ή όχι έκβαση κύησης
Τα παιδιά που γεννιούνται πρόωρα έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν παχυσαρκία σε νεαρή ηλικία.
3)Κακή διατροφή
Τα <νόστιμα> σνακ που μπαίνουν στις περισσότερες σχολικές τσάντες ευθύνονται κατά πολύ για το φαινόμενο της παιδικής παχυσαρκίας. Πατατάκια τραγανά, σοκολατένια κρουασάν, πιροσκί και ζεστές πίτσες αποτελούν την συνηθέστερη επιλογή των παιδιών.
4)Ελλιπής ή και ανύπαρκτη σωματική άσκηση
Η γενιά των tablets, του κινητού τηλεφώνου και του διαδικτύου σπαταλά απίστευτες ώρες σε καναπέδες και πολυθρόνες. Τα γήπεδα ποδοσφαίρου και τα γυμναστήρια γεμίζουν συνήθως με ενήλικες, που εκτιμούν πια την αξία της άσκησης.
5) Κοινωνικά αίτια
Η κακή λειτουργία της οικογένειας ως μηχανισμός προστασίας, στήριξης και ανάδειξης υγειών σωματικά και πνευματικά παιδιών συμβάλλει καθοριστικά στο φαινόμενο της παιδικής παχυσαρκίας.
6) Θέματα υγείας
Προβλήματα μεταβολισμού, υπογοναδισμός, υποθυρεοειδισμός αποτελούν -αραιά βέβαια- αίτια αύξησης σωματικού βάρους στα παιδιά.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ
Ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, την κατάσταση υγείας, την κληρονομικότητα, την κοινωνική υπόσταση, αυτές ποικίλουν και διαφοροποιούνται στις παιδικές κοινωνίες ανά τον πλανήτη.
1) Καρδιαγγειακό σύστημα
Είναι πιθανό να εμφανιστεί υπέρταση, υπερλιπιδαιμία, χοληστεριναιμία.
2) Ενδοκρινικό σύστημα
Συχνά εμφανίζονται θέματα πρώιμης ήβης, σακχαρώδης διαβήτης, κυστικές ωοθήκες, ανεπιθύμητη τριχοφυία.
3) Μυοσκελετικό σύστημα
Πόνοι κάτω άκρων και έλλειψη ευλυγισίας σώματος, είναι συχνές ειδικά στα πλαίσια σωματικής άσκησης.
4) Αναπνευστικό σύστημα
Η άρρυθμη αναπνοή, καθώς και η δύσπνοια σε έντονη άσκηση, οφείλονται σε στρώματα λίπους που περιβάλλουν τον θώρακα και περιορίζουν κατά επέκταση την λειτουργία του υπεζωκότα.
5) Νευρικό σύστημα
Η κακή ψυχολογία είναι σύνηθες φαινόμενο στα υπέρβαρα, αλλά και παχύσαρκα παιδιά. Νευρικότητα, μελαγχολία, απομόνωση, αντικοινω-νικότητα, ζήλεια, μοχθηρία εμφανίζονται συχνά σε ένα υπέρβαρο νεαρό άτομο.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ-ΣΚΕΨΕΙΣ
1)Η σωστή ενημέρωση μικρών και μεγάλων κρίνεται πλέον απαραίτητη. Οι γονείς οφείλουν να αφυπνιστούν.
2) Να γίνει ολοκληρωμένος ιατρικός και εργαστηριακός έλεγχος στα ήδη υπέρβαρα-παχύσαρκα παιδιά.
3) Η οικογένεια θα πρέπει να ξαναγυρίσει στην πατροπαράδοτη ελληνική διατροφή. Τα φρούτα και τα λαχανικά θα πρέπει να καθιερωθούν στο καθημερινό διαιτολόγιο. Το νερό αποτελεί το καλύτερο καθαριστικό μέσο του οργανισμού και είναι ιδανικό να καταναλώνονται αρκετά ποτήρια από όλους μας καθημερινά.
4)Τέλος θα πρότεινα καθημερινή, σωματική άσκηση που να ικανοποιεί τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της κάθε οικογένειας. Το περπάτημα, η ποδηλασία, η ορειβασία, το κολύμπι αποτελούν απλές, οικονομικές, καθημερινές συνήθειες πολλών ανθρώπων. Ας παρακινήσουμε λοιπόν τα παιδιά να περπατήσουν, να κάνουν ποδήλατο, να ανέβουν στο βουνό και να κολυμπήσουν ΜΑΖΙ ΜΑΣ....
ΣΑΜΠΛΗ ΠΟΛΥΞΕΝΗ
ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ
5/9/2014
BMA, Board of Science (June 2005) Preventing childhood obesity Gidding SS et al, (2005) Dietary recommendations for children and adolescents: A guide for practitioners: consnensus statement from the American Heart Association, Circulation, 111: 2061 – 2075
Drewnowski A (2009) Obesity, Diets, and social inequalities, Nutrition Reviews, Vol 67 (suppl.1):S36-S39